مذمت عالمان عبا به سر کشیده و بریده از جامعه/ حقیقت کرامت و معیار سنجش علما

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، جامعه مدرسین از نهادهای مهم نظام مقدس اسلامی است که به یقین اگر در مسیر دین و منطبق با توصیه های بزرگان مراجع شیعه پیش برود، می تواند نفوذ کلمه خود را حفظ نماید و تأثیر گزار در جهت پیشرفت همه جانبه کشور باشد.

به همین مناسبت و به بهانه برگزاری سیزدهمین اجلاسیه سراسری جامعه مدرسین، مروری کوتاه بر برخی از توصیه‌های مرجع عالیقدر و فخر دوران حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی قدس سره که به فرمایش رهبر معظم انقلاب «همواره درباره‌ی مسائل انقلاب و کشور، دلسوزانه و مسئولانه ورود می‌کردند» داشته باشیم؛ باشد که چراغ راهی باشد برای پیشروی به سوی قلّه‌های موفقیت و پیروزی.

لزوم تسلّط کامل بر اوضاع و واکنش مناسب

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی، تسلّط کامل و آگاهی از اوضاع، و سپس واکنش بجا و مناسب در مقابل آن را از مهمترین ویژگی‌های جامعه مدرسین حوزه و علمای بلاد می‌دانستند. ایشان در این باره، با اشاره به مسئولیت مهم جامعه مدرسین در پرهیز از سکوت در جایی که باید موضع مناسب گرفته شود، می‌فرمایند:

«این موضوع، ‌مطلب بزرگی است و باید هم این‌گونه باشد. در مقابل، در جاهایی که باید مثلاً اگر حرفی بزنند خدای ناکرده سکوت کنند، اینها البته موجب مسئولیت است.»(بیانات در دیدار اعضای جامعه مدرسین/19آبان1391، پایگاه اطلاع‌رسانی جامعه مدرسین)

«ما الان باید بدانیم که در کجا یک مسأله و مطلب دینی است که باید حل شود، هر جا قضیه‌ای واقع می‌شود باید اطلاع داشته باشیم، اگر بتوانیم در حد لازم نسبت به آنجا عکس‌العمل نشان، اظهار وجود و انجام وظیفه دینی کنیم.»(همان)

شرط اساسی حضور، نیّت جلب رضایت امام زمان(علیه السلام)

ایشان، هویت اصلی علما و جامعه مدرسین را «هویت علمی و بعد هم هویت دخالت در امور و اشراف و نظارت بر امور به منظور رعایت حدود الهی»(همان) می‌دانستند و شرط اساسی حضور در جامعه را نیت و قصد جلب رضایت حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف عنوان می کردند.

«البته اینجا هر کسی می‌آید غیر از اینکه به دنبال رضای امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف باشد و حیثیات روحانیت هم روز به روز در حال افزایش باشد نیّتی ندارد؛ همچنین ما در سابق علمای مبسوط الید که اینها در محبوبیت بودند و در دل مردم نفوذ داشتند»(همان)

عامل اتّحاد باشید

مرجع بصیر حوزه‌های علمیه، با اشاره به نقطه محوری در حوزه های علمیه، دیگر ویژگی جامعه مدرسین را پرچمداری در زمینه اتحاد بیان داشته و همگان را از اختلاف بر حذر می‌دارند؛ آنجا که می‌فرمایند:

«جامعه‌ی مدرسین باید ان شاءالله عَلَم اتحاد و حرکت را در حوزه بلند کند.»(همان)

لزوم تربیت عالمان شجاع

آنچه که می‌تواند باعث محبوبیت بیش از پیش علما نزد مردم باشد، شجاعت در بیان حق است. آیت الله العظمی صافی در دیدار جامعه مدرسین حوزه، تربیت علمایی شجاع را که استوار و محکم سخن حق خود را بیان می کنند و از کسی خوف ندارند، از مسائل مهم دانسته و می‌فرمایند:

«مسئله‌، مسئله‌ی علم است و مسئله‌ی عالم‌پروری و آن هم علمای شجاع، علمایی که حرفشان را بزنند کوتاه نیایند، نترسند.»(همان)

جامعه‌ای متعلّق به مدرسین همه بلاد شیعه

ایشان با افق دید بلند خویش و اندیشه بین المللی که داشتند، این پیشنهاد را بارها مطرح فرمودند که اعضای جامعه مدرسین نباید فقط از داخل ایران باشند؛ بلکه برای اینکه حوزه اثرگزاری آن بیشتر باشد، باید از همه بلاد شیعه، مدرسان برجسته در آن حاضر باشند:

«جامعه مدرسین باید بین‌المللی باشد و از کشورهای دیگر که در حوزه علمیه قم طلبه و روحانی دارند و بعضی از آن‌ها از اساتید نیز می‌باشند، در آن حضور داشته باشند. همه ملل شیعه باید آن را به مرکزیت بشناسند و خیال نکنند که این جامعه فقط جامعه مدرسین ایران است.» (بیانات در دیدار اعضای جامعه مدرسین/19آبان1391، نشریه افق حوزه، شماره 351)

حقیقت کرامت و معیار سنجش علما

ایشان، در توصیه به اعضای جامعه مدرسین، به ملاک و معیارهای شناسایی مقام و ارزش عالمان دین اشاره می‌نمایند و باصطلاح علمایی که عبا بر سر کشیده و فقط در خانه نشسته‌اند و تنها کرامت درباره‌شان نقل می‌شود و اهل امر به معروف و نهی از منکر و دخالت در بهترشدن امور مردم نیستند، را انحراف در حوزه شمرده و آقایان را از رواج چنین تفکّری بر حذر می‌دارند:

«اگر بخواهیم مقامات عالمان دین را بشناسیم، باید آن‌ها را با کتاب‌های علمی و امر به معروف و نهی از منکرها و خدمات دینی و اجتماعی‌شان بشناسیم؛ مثلاً شیخ طوسی را باید به کتاب‌هایش، مانند خلاف و تهذیب و استبصار شناخت؛ این‌ها کرامت است. علامه حلّی را باید به خدمات او به مذهب شناخت. نباید کسانی را که نه عالم بودند و نه امر به معروف و نهی از منکر داشتند و نه خدماتی به مذهب کردند و فقط در خانه نشسته‌اند را صاحب کرامت معرفی کرد.»(همان)

محسن اکبری شاهرودی

منابع:

1. ‌https://jameehmodarresin.org/1280/965/
2. https://hawzah.net/fa/Magazine/View/6435/7867/102550